وبلاگ
فستیوال های چین
شاید نوع خاص برگزاری این جشن‌ها و پایبندی مردم به اجرای سنتی آن‌ها، باعث شده فستیوال های چین در میان تمام جشن‌های دنیا جایگاهی ویژه داشته باشند. در کشوری با این وسعت، تنوع قومی، و تاریخی هزاران ساله، هیچ چیز مانند فستیوال‌ها نمی‌تواند نماینده‌ای شایسته از فرهنگ، باورها و سبک زندگی مردمش باشد.
فستیوال های چین فقط مراسمی برای شادی نیستند؛ آن‌ها روایتگر فلسفه‌ی زندگی، ارتباط با طبیعت، اسطوره‌ها، و ارزش‌های خانوادگی‌اند. از جشن‌هایی با شهرت جهانی تا آیین‌های بومی و محلی در استان‌های دورافتاده، هر فستیوال در چین، فرصتی‌ست برای لمس گذشته، تجربه‌ی حال و درک عمیق‌تری از روح این سرزمین.
در این مقاله، سفری خواهیم داشت به دنیای رنگارنگ و پررمزوراز فستیوال های چین؛ از رویدادهای شناخته‌شده‌ی ملی تا جشن‌های محلی کمتر دیده‌شده‌ای که در هیچ تقویم توریستی عادی پیدا نمی‌شوند.
فستیوال سال نو چینی؛باشکوه‌ترین روزهای چین
فستیوال سال نو چینی که به آن فستیوال بهار هم می‌گویند، در بین فستیوال های چین، مهم‌ترین جشن سنتی در چین است و ۱۵ روز طول می‌کشد. این جشن بر اساس تقویم قمری چینی برگزار می‌شود و تاریخ آن هر سال بین اواخر ژانویه تا اواسط فوریه متغیر است؛ برای مثال، در سال ۲۰۲۵ این فستیوال از ۲۹ ژانویه آغاز می‌شود.
مردم در این ایام با خانواده دور هم جمع می‌شوند، غذاهای خاص می‌خورند، آتش‌بازی می‌کنند و مراسم‌های فرهنگی برگزار می‌شود.
پشت این جشن، یک افسانه‌ی قدیمی قرار دارد. می‌گویند موجودی ترسناک به نام نیان هر سال آخر زمستان به روستاها حمله می‌کرد. اما چون از رنگ قرمز، نور و صدای بلند می‌ترسید، مردم با استفاده از آتش، ترقه و تزئینات قرمز او را فراری دادند. از آن زمان این کارها به سنت تبدیل شده تا ارواح بد را دور کنند و خوش‌شانسی را به سال جدید بیاورند.
از سنت‌های مهم این فستیوال، دادن پاکت‌های قرمز (هونگ‌بائو) به کودکان و جوان‌ترهاست که درون آن پول قرار دارد و نمادی از برکت و خوش‌شانسی است. همچنین، رقص اژدها و شیر در خیابان‌ها با موسیقی و طبل اجرا می‌شود تا نیروهای منفی دور شوند. در پایان جشن، فستیوال فانوس‌ها برگزار می‌شود؛ جایی که مردم فانوس‌های رنگارنگ روشن می‌کنند و به آسمان می‌فرستند تا آرزوهای خوبشان را به آینده بسپارند.
فستیوال قایق‌های اژدها؛ بزرگداشت وفاداری و میراث فرهنگی چین
فستیوال قایق‌های اژدها یکی از جشن‌های سنتی و پر اهمیت در فرهنگ چین است که هر ساله در روز پنجم از ماه پنجم تقویم قمری برگزار می‌شود. این تاریخ معمولاً با اوایل ماه ژوئن میلادی هم‌زمان است و در سال ۲۰۲۵، این جشن در دوم ژوئن برگزار خواهد شد و اگر به فستیوال های چین علاقه دارید، حتما در این جشن شرکت کنید.
ریشه‌ی این فستیوال به داستانی تاریخی و تأثیرگذار بازمی‌گردد. چو یوان، شاعر و وزیر وفادار دوران باستان، هنگامی که از تبعید ناعادلانه و فساد گسترده‌ی حکومت خود ناامید شد، دست به خودکشی زد و خود را در رودخانه‌ای انداخت. مردم که او را شخصیتی محترم و دوست‌داشتنی می‌دانستند، با قایق‌هایی به دنبال پیکر او وارد رودخانه شدند. آن‌ها برای دور کردن ماهی‌ها و محافظت از بدن چو یوان، گلوله‌های برنج را به آب انداختند. این رفتار ساده با گذر زمان به سنتی پایدار بدل شد و در نهایت به شکل غذایی خاص به نام “زونگ‌زی” درآمد. زونگ‌زی، نوعی برنج چسبناک است که در برگ بامبو پیچیده می‌شود و امروزه به عنوان خوراکی نمادین این فستیوال شناخته می‌شود.
در این روز، فضای عمومی شهرها و روستاها با شور و نشاط خاصی همراه است. مسابقات قایق‌های اژدها با قایق‌هایی تزئین‌شده به شکل اژدها و همراه با ضرب‌آهنگ طبل‌ها در رودخانه‌ها برگزار می‌شود. خانواده‌ها دور هم جمع می‌شوند، زونگ‌زی می‌پزند و مصرف می‌کنند، و برخی برای دفع بلا، نخ‌های رنگی به دست کودکان می‌بندند یا از عطرآویزهای سنتی استفاده می‌کنند.
فستیوال قایق‌های اژدها تلفیقی است از بزرگداشت وفاداری، یادآوری ارزش‌های انسانی و پاسداشت میراث فرهنگی، که قرن‌هاست در دل مردم چین زنده مانده و هر سال با شکوهی خاص برگزار می‌شود.
فستیوال نیمه پاییز؛ جشن نور و دلتنگی زیر ماه کامل
فستیوال نیمه پاییز یکی از محبوب‌ترین فستیوال های چین است که در پانزدهمین شب از ماه هشتم تقویم قمری، هنگام کامل‌ترین و درخشان‌ترین ماه سال، برگزار می‌شود. در سال ۲۰۲۵، این فستیوال مصادف با ۶ سپتامبر خواهد بود.
این جشن برگرفته از افسانه‌ای عاشقانه است؛ داستان چانگ‌ئه، الهه‌ی ماه، که پس از نوشیدن اکسیر جاودانگی از همسرش جدا شد و برای همیشه در ماه سکونت گزید. همسرش، هوو یی، هر شب با دلتنگی به ماه می‌نگریست. از آن زمان، مردم در شب ماه کامل گرد هم می‌آیند تا با تماشای ماه، به یاد این عشق ازلی، به یکدیگر نزدیک‌تر شوند.
در این شب، خانواده‌ها به نشانه‌ی اتحاد و همدلی، دور هم جمع می‌شوند و کیک ماه می‌خورند؛ شیرینی‌ای گرد با مغزهای متنوع که نماد کمال و پیوند خانوادگی است. همچنین، فانوس‌های کاغذی روشن می‌شوند تا آرزوها و امیدها را به آسمان بسپارند.
فستیوال نیمه پاییز، جشنی است برای مهربانی، دلتنگی‌های دور، و زیبایی‌های همدلی زیر نور ماه.
فستیوال فانوس‌ها؛ نقطه‌ی پایانی بر سال نو چینی
همان‌طور که نوروز ایرانیان با جشن سیزده‌به‌در در روز سیزدهم پایان می‌پذیرد، سال نو چینی نیز در پانزدهمین روز از ماه نخست قمری با فستیوال فانوس‌ها (Yuanxiao Jie) به اوج می‌رسد. در سال ۲۰۲۵، این روز برابر با ۱۲ فوریه است.
در این شب، مردم با روشن کردن فانوس‌های کاغذی و رها کردن آن‌ها به آسمان، آرزوهای خود را به نور می‌سپارند. خیابان‌ها پر از رنگ و نور می‌شود و فضای شادی حاکم است. خوردن یوان‌شیاو – شیرینی گرد برنجی با مغزهای شیرین – از سنت‌های اصلی این شب است که نماد وحدت و پیوند خانوادگی به شمار می‌رود.
فستیوال فانوس‌ها با نمایش‌های سنتی، رقص شیر، و حل معماهای فانوسی، جشن سال نو را با نور، امید و شادی جمعی به پایان می‌رساند.بی‌شک از لحاظ بصری در بین فستیوال های چین فستیوال فانوس‌ها یکی از زیباترین‌ها می‌باشد.
جذابیت این فستیوال به قدری بالا است که بسیاری از گردشگران تاریخ تور چین خود را با این جشن هماهنگ می‌کنند
جشن شکوفه های هلو
جشن شکوفه‌های هلو یکی از جشن‌های بهاری در چین است که در مناطق مختلف این کشور برگزار می‌شود، مخصوصاً در استان‌هایی مانند تبت و شاندونگ. این جشن به‌خاطر شکوفه‌های صورتی رنگ هلو معروف است که در اوایل بهار به شکوفه می‌نشینند.
در این جشن، مردم به مناطق مختلف می‌روند تا از شکوفه‌های هلو لذت ببرند و به تماشای مناظر زیبا بپردازند. این شکوفه‌ها در فرهنگ چینی نماد خوشبختی و زیبایی هستند. همچنین، مردم در کنار تماشای شکوفه‌ها، در برنامه‌های فرهنگی مانند رقص‌های محلی، نمایش‌های موسیقی و مسابقات ورزشی شرکت می‌کنند.
جشن شکوفه‌های هلو به‌عنوان نمادی از تجدید حیات و امید به آینده شناخته می‌شود. مردم با برگزاری این جشن، نه‌تنها از زیبایی‌های بهاری لذت می‌برند بلکه ارتباط خود را با طبیعت و فرهنگ خود تجدید می‌کنند.
فستیوال چینگ مینگ
کشور چین با تنوع فرهنگی و تاریخی‌اش، میزبان جشن‌هایی است که هر کدام بازتابی از پیوند عمیق مردم با طبیعت، خانواده و گذشته‌شان است. یکی از این آیین‌ها، جشن چینگ مینگ (Qingming) یا جشن پاکسازی قبور است که هر ساله در تاریخ ۴ یا ۵ آوریل برگزار می‌شود. این روز، که بهار را در میانه‌های خود همراهی می‌کند، فرصتی‌ست برای مردم تا یاد و خاطره‌ی نیاکان و عزیزان از دست رفته را گرامی بدارند.
ریشه‌های این جشن با افسانه‌ای از وفاداری و احترام درهم تنیده است. طبق روایت، جوانی وفادار به نام چنگ که در دوران فقر و سختی بزرگ شده بود، پس از رسیدن به مقام، همه‌چیز را کنار گذاشت تا به خانواده و مادر بیمارش رسیدگی کند. پس از درگذشت پدر، او با بزرگداشت مزارش، پیام وفاداری و فداکاری را به جامعه منتقل کرد. این رفتار الهام‌بخش شد تا مردم هر ساله، در روزی مشخص، به یاد نیاکان خود بروند و قبور آن‌ها را پاکسازی و آراسته کنند.
در این روز، خانواده‌ها به گورستان‌ها می‌روند، قبور را تمیز می‌کنند، گل می‌گذارند، شمع یا عود روشن می‌کنند، و حتی غذاهایی که عزیز درگذشته دوست داشته با خود می‌آورند. این رفتارها نماد احترام، وفاداری و تداوم پیوندهای خانوادگی است. در کنار آن، مردم اغلب به طبیعت می‌روند، در کوه‌ها و پارک‌ها قدم می‌زنند، و غذاهایی مانند کیک سبز برنجی “Qingtuan” مصرف می‌کنند که از گیاهان بهاری درست شده و نماد تازگی و تجدید زندگی است.
جشن چینگ مینگ اگرچه با غم از دست دادن درهم آمیخته، اما جلوه‌ای از صلح، طبیعت، و پیوندهای انسانی است. جایی که احترام به گذشته، امید به آینده را در دل طبیعت زنده نگه می‌دارد.
جشن انقلاب زمستانی
همان‌طور که ما ایرانیان طولانی‌ترین شب سال را با نام شب یلدا جشن می‌گیریم، مردم چین نیز کوتاه‌ترین روز سال را با آیینی کهن به نام دونگ‌ژی (Dongzhi) گرامی می‌دارند. این جشن هر ساله در ۲۱ یا ۲۲ دسامبر، هم‌زمان با انقلاب زمستانی برگزار می‌شود و برای چینی‌ها آغاز بازگشت نور، گرما و نیروی زندگی به جهان است. و در بین فستیوال های چین جزو کهن ترین‌ها به حساب می‌آیند.
بر پایه فلسفه‌ی یین و یانگ، روز دونگ‌ژی نقطه‌ی پایان سلطه‌ی تاریکی (یین) و آغاز قدرت گرفتن نور (یانگ) است. مردم در این روز به وحدت خانوادگی و پیوستگی نسل‌ها توجه ویژه‌ای دارند. اصلی‌ترین خوراکی جشن، تانگ‌یوآن است—گلوله‌های گرد و نرم برنجی که معمولاً با خمیر شیرین یا کنجد سیاه پر می‌شوند و نماد گردهمایی خانواده‌اند.
دونگ‌ژی، با سادگی‌اش، یادآور بازگشت نور، چرخه‌ی طبیعت، و اهمیت خانواده است جشنی که در دل زمستان، نوید بهار را با خود دارد.
روز ملی چین
در میان جشن‌های پررنگ و آیینی چین، روز ملی چین جشنی سنتی نیست، بلکه رویدادی تاریخی‌ست که ریشه در تحولات سیاسی معاصر دارد. شاید به اندازه‌ی فستیوال‌های باستانی چون سال نو چینی یا جشن فانوس از نظر فرهنگی و زیبایی‌شناسی جذاب نباشد، اما بی‌تردید از مهم‌ترین مناسبت‌های رسمی این کشور به شمار می‌رود.
این روز هر ساله در اول اکتبر گرامی داشته می‌شود و به تأسیس جمهوری خلق چین در سال ۱۹۴۹ بازمی‌گردد. مراسم آن در میدان تیان‌آن‌من با رژه، برافراشتن پرچم و آتش‌بازی همراه است، و آغازگر هفته طلایی است؛ تعطیلاتی که میلیون‌ها چینی در آن سفر می‌کنند یا به دیدار خانواده می‌روند.
روز ملی چین، اگرچه فاقد افسانه یا ریشه در سنت‌های کهن است، اما نمادی پررنگ از همبستگی ملی، هویت معاصر و افتخار تاریخی مردم چین به شمار می‌آید.
فستیوال معبد لانگهوآ
فستیوال معبد لانگهوآ (Longhua Temple Fair) یکی از برجسته‌ترین فستیوال های چین است که در معبد تاریخی لانگهوآ در شانگهای برگزار می‌شود. این جشن در اطراف روز تولد بودا برپا می‌شود و ترکیبی از مناسک مذهبی و جشن‌های مردمی است.
مردم به معبد می‌آیند تا با پوشیدن لباس‌های سنتی و آرایش‌های قدیمی، نذورات خود را تقدیم کنند و دعاهای مذهبی بخوانند. مراسم‌های مختلفی از جمله موسیقی سنتی، رقص‌های محلی و نمایش‌های آیینی در فضاهای اطراف معبد برگزار می‌شود. در کنار این‌ها، بازارهای خیابانی پر از غذاهای سنتی و سوغاتی‌های محلی فضای جشن را شادتر می‌کند.
فستیوال لانگهوآ نه‌تنها مکانی برای عبادت و مراسم مذهبی است، بلکه فرصتی برای جشن گرفتن فرهنگ و سنت‌های چینی در یک محیط آرام و معنوی به شمار می‌رود.
جشنواره یخ و برف هاربین
وقتی حرف از جشن‌ها و فستیوال‌های مرتبط با یخ و برف می‌شود، کشورهای سردسیر مانند کانادا یا سوئیس به ذهن می‌آیند. اما شاید باور نکنید که یکی از بزرگ‌ترین و باشکوه‌ترین جشن‌های یخ و برف در چین برگزار می‌شود. جشنواره یخ و برف هاربین که در شهر هاربین واقع در شمال‌شرقی چین برگزار می‌شود، یکی از زیباترین و جادویی‌ترین جشنواره‌های زمستانی دنیاست.
این جشنواره که از اول ژانویه شروع می‌شود و تا اواسط فوریه ادامه دارد، بازدیدکنندگان را به دنیای شگفت‌انگیزی از مجسمه‌های یخی غول‌پیکر، قصرهای یخ‌زده و نورپردازی‌های رنگارنگ می‌برد. هنرمندان برجسته از سرتاسر جهان در دمای سرد، مجسمه‌هایی بی‌نظیر می‌سازند که هر کدام داستانی را روایت می‌کنند.جشنواره هاربین از جمله فستیوال های چین است که تبدیل به یک جاذبه‌ی جهانی شده است.
جشنواره ی گل های لاله
اگر فکر می‌کنید برای دیدن لاله‌های زیبا فقط باید به هلند سفر کنید، باید بگوییم که اشتباه می‌کنید! یکی از بزرگ‌ترین و دیدنی‌ترین جشنواره‌های گل‌های لاله در چین، در شهر تاریخی ژیان برگزار می‌شود. جشنواره گل‌های لاله‌ی ژیان که هر سال در فصل بهار، معمولاً در ماه آوریل برگزار می‌شود، یکی از رویدادهای برجسته چین است که هزاران نفر از سراسر دنیا را به خود جذب می‌کند.
در این جشنواره، دشت‌های وسیعی از لاله‌های رنگارنگ، که بیش از هفتاد نوع گل لاله در رنگ‌هایی متنوع از قرمز، زرد، صورتی، بنفش و سفید را به نمایش می‌گذارند، منظره‌ای شگفت‌انگیز و زیبا ایجاد می‌کنند. این گل‌ها در فضایی وسیع کاشته می‌شوند که هر بازدیدکننده‌ای را مجذوب خود می‌کند.
جشنواره خرچنگ‌های آبی چین
برای چینی‌ها، خرچنگ‌های آبی نمادی از پاییز و روزهای خنک است. جشنواره خرچنگ‌های آبی که در بسیاری از مناطق چین، به ویژه در شانگهای و سوژو برگزار می‌شود، فرصتی است برای چشیدن طعمی خاص که در هیچ زمان دیگری از سال به دست نمی‌آید. این جشن در سراسر آسیا شناخته شده است، اما در چین است که بیش از همه به آن اهمیت داده می‌شود.
در این رویداد، خرچنگ‌های آبی با خاص‌ترین و عجیب‌ترین روش‌های طبخ آماده می‌شوند که تجربه‌ای منحصر به فرد را برای شرکت‌کنندگان فراهم می‌آورد. مردم برای لذت بردن از این طعم‌های خاص گرد هم می‌آیند و در کنار آن، جشنواره فرصتی برای آشنایی با فرهنگ و هنرهای محلی چین نیز است.
جشنواره پانداهای سیچوان (Sichuan Panda Festival)
جشنواره پانداهای سیچوان (Sichuan Panda Festival) در استان سیچوان چین برگزار می‌شود و به‌افتخار پانداهای غول‌پیکر، نماد ملی چین، طراحی شده است. این جشنواره فرصتی است برای دیدن این موجودات دوست‌داشتنی از نزدیک و آشنایی با تلاش‌های حفاظتی برای حفاظت از آن‌ها. در این جشن، نمایش‌ها و فعالیت‌های مختلفی از جمله تورهای آموزشی، کارگاه‌های هنری، و بازدید از مراکز تحقیقاتی پاندا برگزار می‌شود. همچنین، این جشنواره به معرفی هنرهای محلی، موسیقی سنتی و غذاهای خاص سیچوان می‌پردازد و توجه‌ها را به اهمیت حفظ گونه‌های در معرض خطر جلب می‌کند.
رو هفتم یا ولتاین چینی ها
از بین فستیوال های چین نوبت به عاشقانه ترین آن می رسد. هر فرهنگی برای عشق، زمانی مخصوص دارد. اگرچه ولنتاین به عنوان نماد جهانی روز عشق شناخته می‌شود، اما بسیاری از ملت‌ها نسخه‌ی بومی و خاص خود را دارند. در چین، این روز با نام جشن روز هفت (Qixi Festival) شناخته می‌شود؛ روزی که نه‌تنها به عشق اختصاص دارد، بلکه پشت آن یکی از لطیف‌ترین و زیباترین افسانه‌های عاشقانه قرار گرفته است.
بر پایه‌ی این افسانه، چینیو، دختر بافنده‌ی آسمانی، و نیو لانگ، مردی ساده و مهربان، عاشق هم می‌شوند. اما خدایان آن‌ها را از هم جدا می‌کنند و تنها اجازه می‌دهند سالی یک‌بار، در روز هفتم از ماه هفتم قمری، از روی کهکشان راه شیری یکدیگر را ملاقات کنند.
در این روز، زنان و مردان چینی به امید یافتن عشق حقیقی، به زیارتگاه‌ها می‌روند، دعا می‌کنند و عشق را جشن می‌گیرند. فضاهای شهری با نور و موسیقی پر می‌شود، و زوج‌ها با هدیه دادن گل و وقت‌گذرانی با هم، این افسانه‌ی قدیمی را در زندگی روزمره‌شان زنده نگه می‌دارند. این جشن معمولاً در اوایل ماه اوت برگزار می‌شود، و در سال ۲۰۲۵ مصادف است با ۳ اوت.
جمع‌بندی فستیوال های چین
اگر قصد سفر به چین را دارید و در حال گرفتن ویزای چین هستید، این نکته را فراموش نکنید که جاذبه‌های این کشور فقط به بناهای فیزیکی و تاریخی ختم نمی‌شوند. فستیوال های چین با هزاران سال قدمت، روایتگر فرهنگ، سنت و زیبایی‌های زندگی در این سرزمین هستند و فرصتی بی‌نظیر برای تجربه‌ی لحظاتی شاد و به‌یادماندنی به شمار می‌آیند. بنابراین، برنامه‌ی سفر خود را طوری تنظیم کنید که بتوانید در یکی از این جشن‌های پرشور و رنگارنگ شرکت کنید و بخش زنده‌تر و احساسی‌تر از فرهنگ چین را از نزدیک لمس کنید.
